Kunstenaars gebruiken het atmosferisch perspectief om de illusie van afstand tussen de kijker en de voorwerpen op een schilderij te creëren. Kleur en waarden worden zo gebruikt dat het lijkt alsof onderwerpen en voorwerpen zich in de verte terugtrekken. Het effect wordt gebruikt in landschappen, stadsgezichten en figuratieve scènes die zich buiten afspelen.

In deze gids leert u wat atmosferisch perspectief is en hoe u het kunt gebruiken om realistisch ogende landschapsschilderijen te maken.

Disclaimer: Fine Art Tutorials is een door lezers ondersteunde site. Wanneer u aankopen doet via links op deze site, kunnen wij een kleine commissie verdienen zonder extra kosten voor u.

Definitie van atmosferisch perspectief

Atmosferisch perspectief beschrijft hoe de eigenschappen van de atmosfeer het uiterlijk van verre objecten veranderen.

De reden waarom objecten er verder weg anders uitzien dan van dichtbij, is het effect van blauwe lichtgolven die in de atmosfeer worden verstrooid en gereflecteerd. Blauw licht is hoogfrequent en wordt daarom eerder gereflecteerd door moleculen en deeltjes in de lucht. Vanuit het oogpunt van de kijker is het blauwe licht dat wordt gereflecteerd een object dat verder weg staat en een blauwere tint heeft.van de lucht voor dat object. Dit vermindert op zijn beurt de helderheid van de objecten in de verte.

Verschillende visuele attributen van een object gaan verloren aan de deeltjes en moleculen die de ruimte tussen de kijker en het object bevolken, namelijk: waardecontrast, kleurcontrast, kleur, detail.

Op mistige of nevelige dagen, of wanneer er rook en andere deeltjes in de atmosfeer zijn, zijn objecten in de verte nog moeilijker te zien. Dat komt omdat het licht nog meer wordt weerkaatst door grotere deeltjes in waterdamp en rook. De damp en de rook weerkaatsen nog meer van het blauwe licht in de atmosfeer, zodat objecten op minder grote afstand lijken weg te vallen.

Afhankelijk van de omstandigheden kunnen verre objecten er heel anders uitzien. Bijvoorbeeld, op een bijzonder heldere dag, als de zon direct op het verre object schijnt, zal het object het licht weerkaatsen en helderder lijken. Bij zonsondergang krijgen verre heuvels en bergen een warmere tint.

Dit zijn allemaal factoren waarmee kunstenaars rekening moeten houden bij de weergave van hun tafereel. Uiteindelijk geeft dit de kijker belangrijke informatie over de locatie en de omstandigheden van het onderwerp van het kunstwerk.

Weergave van atmosferisch perspectief in de kunst: contrast en kleur

J.M.W. Turner: Grenoble vanaf de rivier de Drac met de Mont Blanc in de verte

Kunstenaars geven het atmosferisch perspectief op een paar manieren weer. Objecten die ze verder weg willen laten lijken, zullen meer naar blauw neigen op de kleurencirkel dan soortgelijke objecten op de voorgrond. Deze objecten zullen ook dichter bij de hemel staan, vergeleken met objecten op de voorgrond.

Dit betekent dat onderwerpen of objecten in de verte lichter zullen lijken en koeler van toon Deze verre objecten zullen ook minder contrastrijk en minder gedetailleerd lijken. De contrast tussen kleur en waarden in het object afneemt en de randen rond het object zachter lijken.

Daarentegen zullen objecten op de voorgrond een veel groter contrast tussen lichte en donkere tinten hebben, ze zullen veel meer verzadigd lijken, met meer details, scherpere randen en warmere tinten .

Hoe gebruik je atmosferisch perspectief in de kunst

Claude Monet: oevers van de Seine bij Jenfosse

Er zijn een paar methoden en technieken die kunstenaars kunnen gebruiken om een atmosferisch perspectief te creëren.

Een heel belangrijke stap die soms over het hoofd wordt gezien, is het plannen van de compositie van het kunstwerk. Door te plannen hoe de verschillende elementen in uw werk bij elkaar passen, in termen van kleuren, waarden en ruimtelijke ordening, kunt u aandachtspunten en een gevoel van beweging creëren en het oog van de kijker naar binnen leiden.

Plan de samenstelling

Caspar David Friedrich: De zwerver boven de zee van mist

Om te plannen hoe de verschillende elementen zich tot elkaar verhouden en om een esthetisch aangenamer stuk te creëren, begin je met het plannen van de samenstelling in een schetsboek. Maak een paar verschillende miniatuurschetsen, schikken waar de brandpunt zal zijn. Zorg ervoor dat je ruimte tussen de elementen en plaatst het brandpunt dicht bij de kijker.

Lineair perspectief compositie

Om het uiterlijk van perspectief in een compositie Plaats elementen die u in de verte wilt laten verdwijnen, dichter bij de horizonlijn. Natuurlijk zullen deze elementen kleiner lijken naarmate ze dichter bij de horizonlijn liggen. Als u een stadsgezicht of gebouwen tekent, kunt u het volgende gebruiken lineair perspectief technieken om ervoor te zorgen dat uw tekening nauwkeurig is.

Samenstelling atmosferisch perspectief

Joseph Wright: Italiaans landschap

De laatste stap bij het creëren van diepte en afstand in een kunstwerk is het creëren van atmosferisch perspectief. Om dit te doen, kunt u uw referentie analyseren en er kleur- en waardestudies van maken. Een goede manier om de waarden in een referentiefoto duidelijker te zien, is de foto in zwart-wit te zetten. Zo kunt u de relatieve waarden in grijswaarden zien, zonder deGebruik dit om je te informeren over de relatieve lichtheid en donkerheid van de lucht, objecten op afstand en objecten op de voorgrond. Objecten op afstand moeten lichter zijn dan objecten op de voorgrond (als je schilderij zich overdag afspeelt) en objecten op de voorgrond zullen een hoger contrast hebben tussen lichte en donkere waarden.

Neem wat kleurstalen bij het plannen van de compositie van de kleuren van de voorwerpen op de voorgrond, de middengrond, de voorwerpen in de verte en de lucht. Daaruit kunt u het volledige waardebereik aflezen, waar de donkerste kleuren en de lichtste kleuren zitten, waar de meest gedempte en verzadigde kleuren gaan. U hoeft niet zoveel voorbereiding te doen om aan een schilderij te beginnen, maar als u werkt aan een eindwerk dat u wiltom realistisch te lijken, hoe meer moeite je doet om de compositie te ontwerpen, hoe beter het resultaat!

Kleur mengen

Albrecht Dürer: Dal Kalchreuth

Wanneer kleuren mengen Voor de voorgrond kun je heldere highlights, donkere schaduwen en verzadigde elementen mengen. Gebruik je volledige kleurenpalet om deze mengsels te maken, met warmgetinte pigmenten zoals cadmiumrood of omber gebrand. Om de donkerste schaduwen op de voorgrond te maken, meng je omber gebrand en ultramarijn tot zwart.

Bij verre objecten moet je palet vooral bestaan uit koelere pigmenten en wit. Een goede tip is om wat van de kleuren die je voor de voorgrond gaat gebruiken te mengen met wat van de luchtmix. Zo komen de bergkleuren dichter bij de luchtkleuren te liggen.

Controleer de randen van het object

Objecten in de verte lijken waziger en hun randen gaan op in de lucht. Let bij het schilderen op de randen, vooral als je een realistische uitstraling van uw kunstwerk De randen rond bergen in de verte worden zacht en vervagen in de lucht, terwijl de randen van bergen op de voorgrond scherp, hard en gemakkelijk te onderscheiden zijn.

Gebruik de mengtechniek

De mengtechniek is een geweldige techniek om zachte randen te creëren. Deze techniek werkt met olieverf, acrylverf of kleurpotloden. Om te mengen met olie- of acrylverf, schildert u nat op nat zodat de lagen van het schilderij die je wilt mengen beide volledig bewerkbaar zijn. Pak dan een schone zachte kwast en begin de twee samen te mengen. Pas op dat je het mengen niet overdrijft, want dan kunnen de randen die je wilt samenvoegen helemaal verdwijnen!

Kleurpotlood blenden is ook eenvoudig. Pak een tortillion en wrijf die zachtjes over de rand van de kleur die je wilt verzachten.

Loser schilderen

Hoe verder de objecten in je tekening verwijderd zijn, hoe meer je schilder ze losser Bij het schilderen van verre gebouwen of bomen hoef je geen gedetailleerde penseelstreken te maken, maar gebruik je gewoon brede penseelstreken die de natuurlijke contouren van het te schilderen object volgen. Zorg ervoor dat je zachtjes overgaat in andere kleurvlakken om de randen te verzachten.

Atmosferisch perspectief en kunstgeschiedenis

Sandro Botticelli: Annunciatie Cestello (detail)

Een van de eerste voorbeelden van atmosferisch perspectief in een kunstwerk is het fresco in de Villa van Livia, bij Rome in Italië, gemaakt in 39 v.Chr.

Leonardo da Vinci: Mona Lisa

Renaissance kunstenaars zoals da Vinci gebruikte lineair perspectief en atmosferisch perspectief om zijn schilderijen meer driedimensionaal te laten lijken en ze diepte te geven. In het portret De Mona Lisa vervagen de bergen in de verte in de lucht. Da Vinci was geïnteresseerd in de optiek en streefde naar een meer naturalistische en realistische stijl.

Mist en rook schilderen

J.M.W. Turner: Sneeuwstorm, Stoomboot voor de monding van een haven.

Om mist of rook in een scène af te beelden, gebruik je atmosferisch perspectief technieken om de illusie van diepte te creëren. Dit kan inhouden dat je koelere, lichtere tinten gebruikt en minder contrast in het object zelf, vergeleken met objecten op de voorgrond. Mist reflecteert een grote hoeveelheid licht, waardoor objecten die dichter bij de kijker staan worden versluierd.

Om mist of rook te schilderen, schilder je objecten die qua grootte dichterbij lijken, bleker, koeler van toon en minder gedetailleerd. Objecten aan de horizon kunnen volledig bedekt zijn door de mist.

Schilderij atmosferisch perspectief bij zonsondergang

George Inness: Zonsondergang

De regels voor het schilderen van zonsondergang zijn een beetje anders dan voor het schilderen van scènes overdag. Tegen een felrode, oranje of roze lucht zullen objecten in de verte warmer en lichter van tint lijken. Meng daarom geel of rood met de kleuren van de objecten op de voorgrond om verre bomen, bergen of heuvels te creëren. Objecten kunnen echter soms donkerder van tint lijken dan onderwerpen en objecten op de voorgrond. Dit doet zich voorwanneer de zon laag aan de hemel staat en achter het onderwerp in kwestie ondergaat. Dit blokkeert het licht en creëert een silhouet-effect. Deze objecten zullen echter nooit zwart zijn. Zorg ervoor dat je je referentie bestudeert en de kleuren beschrijft voordat je de kleuren voor het schilderij mengt.